De invloed van ouders op de studiekeuze

Niet alleen toekomstige studenten hebben een verwachting of hoop van hun potentiële studie. Ook ouders hebben een bepaald beeld van hoe de invulling van de studiejaren van hun kroost er uit zouden moeten zien. Hoe kom je hier als ouder en kind nou uit met elkaar?

Tuï is coach bij September en helpt jongeren bij het maken van een studiekeuze. Dat ze dit werk is gaan doen, is niet zo gek, want zelf heeft ze hier ook de nodige ervaring mee. Ze vertelt haar eigen verhaal en deelt praktische tips voor potentiële studenten én hun ouders.

“Toen ik op het VWO zat en het tijd werd om een studie te kiezen, wist ik niet zo goed waar ik moest beginnen. Wat ik wél wist, was dat ik het vak tekenen verreweg het allerleukst vond. Dit deed ik graag in mijn vrije tijd, het was rustgevend voor me én ik was er goed in. Daarom wilde ik het liefst naar de kunstacademie. Spannend, want was ik hier wel goed genoeg voor? Wat het nog spannender maakte, was de faalangst die ik ervaarde door negatieve reacties van zowel mijn vader, als docenten op school. Ik hoorde vooral: “Maar dat is een HBO studie, en je hebt VWO, dus dan zou je naar de universiteit moeten gaan. Dat was de verwachting die er was. Wanneer je VWO hebt, ga je vanzelfsprekend naar de universiteit en bij een HAVO diploma hoort een HBO studie. Dat is het pad dat je ‘móet’ bewandelen.

En zo geschiedde: ik ging Communicatie & Informatiewetenschappen studeren aan de universiteit. Theorie tot me nemen ging me prima af, maar echt plezier had ik er niet in. Toch maakte ik mijn bachelor af, omdat ik wel weg wilde gaan met het idee dat ik iets had afgemaakt. Ik ben blijven werken bij het bedrijf waar ik stage liep. Ik was uiteindelijk veel achter de computer bezig, kon enigszins mijn creativiteit wel kwijt, maar het sloot op zoveel manieren niet aan op wat ik graag doe. Ik dacht, ik kan dit wel doen, maar als ik me voorstel dat ik dit werk nog jaren blijf doen, dan maakt dat vooruitzicht me echt verdrietig. Dat was voor mij een punt waarop ik besloot ontslag te nemen en er even uit te stappen. Ik ging vervolgens in de horeca werken omdat ik de behoefte had om iets actiefs te doen. Ik raakte in gesprek met één van de vaste gasten, een loopbaancoach. Hij bood mij een paar gesprekken aan en hij stelde mij precies de vragen waar ik behoefte aan had, zoals waar ik blij van word en wat mij energie geeft.

Daar kwam uit dat het voor mij het allerbelangrijkst is om iets nuttigs te doen, graag bezig wil zijn, en mijn creativiteit graag kwijt wil kunnen. Ik ben mijn werk als trainer gaan combineren met het maken van kunst, dus daarmee leef ik eigenlijk mijn jeugddroom. Daarnaast ben ik ook nog een opleiding gaan doen, Professioneel Communiceren. Qua titel lijkt dit aan te sluiten op mijn bachelor, maar nu leer ik veel meer in de praktijk, precies hoe ik het prettig vind.

Nu ik ouder ben snap ik heel goed dat de intentie van mijn vader goed was, hij wilde immers het beste voor mij. Alleen, wat ik zelf heb gemist, is de aandacht voor wat ik leuk zou vinden om te doen, waar ik blij van word en wat bij mij past, naast wat ik zou kúnnen. Daarom neem ik dit altijd mee in mijn coachgesprekken.”

Dankzij haar eigen ervaring heeft Tuï een aantal praktische tips die handig zijn voor zowel potentiële studenten, als hun ouders.

Stabiliteit, zekerheid en salaris
Als ouder wil je natuurlijk niet dat je kind geldzorgen ervaart. Je hoopt dat hij of zij zichzelf later zo goed mogelijk kan onderhouden en geen problemen zal ondervinden bij het vinden van een baan. Aan de andere kant: mocht er toch iets gekozen worden wat gaandeweg of achteraf toch niet helemaal bleek te passen: het wordt in deze tijd steeds makkelijker om een eigen pad te creëren en ergens terecht te komen waar je misschien niet eens voor gestudeerd hebt. Tijdens je studie leer je op een bepaalde manier denken en je doet allerlei contacten op. Ook dat zijn hele waardevolle punten uit een studententijd. 

De studentenstad
Sommige jongeren hebben een sterke voorkeur voor de stad waar ze hun studie gaan volgen. Als ouder kun je het gevoel hebben dat dat eigenlijk geen invloed zou moeten hebben. Maar als het meespeelt in de motivatie van het kind, neem dit aspect dan tóch serieus. Studeren is namelijk niet alleen het leren over een bepaald onderwerp en hier een diploma voor halen. Studeren is ook zelfstandig en volwassen worden en jezelf ontwikkelen op allerlei vlakken. Voor sommige jongeren hoort het wonen in een nieuwe stad hierbij. 

Wat maakt jouw kind blij?
Wanneer zie je jouw kind het allergelukkigst? Wanneer komt hij of zij thuis met een lach? Als iemand vooral graag in de praktijk bezig is en vervolgens op een universiteit terecht komt waar er vooral veel theorie op hem afkomt, komt je kind dan wel mee? Als dit gepaard gaat met veel moeite, dan kan dat al snel ten koste gaan van de motivatie. 

Stel (andere) vragen!
Stel de vragen die de loopbaancoach aan Tuï stelde ook eens aan je kind. Of, als potentieel student zijnde, stel deze vragen dan eens aan jezelf! Waar word je blij van, welke opdrachten vond je leuk op school, wat zijn je normen en waarden, wat voor soort bijbaantjes had je? En hoe kun je dit linken aan een studiekeuze?

De weegschaal
Welke punten vindt de ouder belangrijk en wat is voor het kind het meest essentieel? Zet deze punten eens op een rijtje en probeer er waarde van in te zien. Uiteindelijk kun je als potentieel student het beste afwegen wat voor jou het zwaarst weegt.