Een studie kiezen kan voor een kind of jongvolwassene een spannend en stressvol moment zijn. Het gevoel hebben een keuze ´voor het leven´ te moeten maken maar niets echt leuk vinden en de druk dat leeftijdsgenoten het misschien al wél weten. Dat is nogal wat! Wat kun je doen om je kind hierin te steunen en begeleiden?
Tuï is coach en trainer bij September en spreekt regelmatig jongeren die in de veronderstelling zijn geen enkele studie leuk te vinden. In deze blog deelt Tuï wat ervaringen en praktische tips speciaal voor ouders met kinderen die hiermee worstelen.
“Op het moment dat je als kind nog niet weet wat je na de middelbare school wil gaan doen, kan dit een behoorlijke druk geven. ‘Wanneer ik één ding kies, sluit ik alle opties uit’ is een veelgehoorde vrees. Een knoop doorhakken en het idee hebben dat je voor altijd vast zit aan je keuze kan beangstigend werken voor veel potentiële studenten.”
Tuï ziet ook dat leerlingen vaak nog geen goed beeld hebben van hoe zo’n studie er precies uitziet. “Leerlingen nemen het standaard beeld van de middelbare school mee wanneer ze zich gaan oriënteren op studies. Logisch, want dit is wat ze kennen. Vaak gaat hun ervaring van de middelbare school gepaard met weinig motivatie voor de vakken en hebben ze niet altijd een leuke klik met de docenten. Het is daarom belangrijk om de druk eraf te halen en iemand aan te moedigen om deze koppeling los te laten.”
“In mijn coachgesprekken begin ik daarom altijd met uitzoeken wat iemand überhaupt leuk vindt om te doen. Veel kinderen hebben op het gebied van school misschien weinig motivatie, maar als het bijvoorbeeld om sport gaat, is dit vaak anders. ‘Ik ga geen topsporter worden hoor’, hoor ik dan vaak. Dat hoeft natuurlijk ook niet. Ik probeer dan samen te kijken naar welke aspecten van die sport maken dat diegene er zo blij van wordt. Bij voetbal ben je bijvoorbeeld actief bezig en werk je samen met een team naar een heel duidelijk doel. Door dit soort voorbeelden probeer ik inzichten te geven in wat dat kan betekenen voor een studiekeuze.”
“In hun hoofd wordt er vaak meteen een vertaalslag gemaakt naar iets wat ze voor de rest van hun leven ‘moeten’ gaan doen. Daarbij komt ook het onderwerp geld om de hoek kijken. Jongeren zijn zich hier vaak al erg van bewust en willen het liefst een keuze maken waarbij ze zichzelf ook kunnen verzekeren van een goede financiële toekomst. Logisch en ook helemaal niet verkeerd! Wel probeer ik ook hierbij te zorgen dat ze dit even los kunnen laten. Even beginnen bij het begin! Wie ben je, waar word je enthousiast en blij van? Wat geeft jou energie? Waar vul je je vrije tijd het liefst mee in? Waar ben je goed in en welke dingen lijken als vanzelf te gaan bij je? Allemaal vragen die ik stel, maar die je als ouder ook aan je kind kunt stellen.”
“Soms komt het voor dat iemand bijvoorbeeld al heel concreet aangeeft dat hij of zij creatief is en graag praktisch bezig is. Dit geeft al veel duidelijkheid, maar wat als iemand VWO heeft gedaan, maar veel enthousiaster wordt van in de praktijk leren en daarom liever naar het HBO gaat? Tuï: “De leerling die hier beschreven wordt, was ik ooit zelf. Ik heb VWO gedaan, dus een logische vervolgstap zou een universitaire studie zijn, wat ook wel een beetje van mij verwacht werd. Hier ben ik prima toe in staat, maar het past niet bij me. Ik word namelijk het meest enthousiast als ik in de praktijk leer en bezig ben. Als je iets wel kan, maar er niet blij van wordt is het veel moeilijker om het vol te houden. Met een intrinsieke drive heb je naar mijn mening een veel grotere slagingskans. Om bij zowel leerlingen als ouders herkenbaarheid te creëren, deel ik graag daarom mijn eigen verhaal tijdens coachingtrajecten.”
De druk die een kind kan voelen komt natuurlijk ook niet helemaal uit de lucht vallen en kan ook (deels) veroorzaakt worden door bepaalde verwachtingen van ouders. Hoe kun je als ouder je kind begeleiden in zijn of haar studiekeuze, zonder te pushen? Tuï: “Als ouder wil je natuurlijk het beste voor je kind. Vaak zie ik dat ouders daardoor erg betrokken zijn in de studiekeuze van hun kind en soms zelf het voortouw daarin nemen. Maar daardoor kan het juist gebeuren dat je kind extra druk voelt om de perfecte keuze te maken, of het lastiger vindt om te ontdekken wat ze zelf echt willen. Probeer je kind zelf de leiding te laten nemen, maar geef als ouder wel aan dat je er altijd bent ter ondersteuning. Wees nieuwsgierig en geïnteresseerd en ga bijvoorbeeld mee naar een open dag.”
Lees hier meer de studiekeuzetrajecten bij September.